مکان‌گزینی جهات مناسب توسعۀ شهری کامیاران با رویکرد مخاطره‌شناسی مبتنی بر اعمال مناطق ممنوع ژئومورفولوژیکی

نویسندگان

  • خبات امانی کارشناس ارشد هیدروژئومورفولوژی، دانشگاه تهران
  • ممند سالاری استادیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه کردستان
  • هادی نیری استادیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه کردستان
چکیده مقاله:

فعالیت‌های بدون برنامۀ انسان در محیط، مخاطرات و خسارات مختلفی در پی دارد که هرکدام از این مخاطرات، جنبه‌های اجتماعی متعددی دارند که می‌توان آثار و عواقب فاجعه‌آمیز آنها را به‌کمک برنامه‌ریزی‌های قبلی و آمادگی برای اقدامات اضطراری کاهش داد. پژوهش حاضر توسعۀ شهری کامیاران را با رویکرد محیطی و مخاطره‌شناسی مبتنی بر اعمال مناطق ممنوع ژئومورفولوژیکی بررسی می‌کند. با این هدف و در رویکردی سیستمی، متغیرهای محیطی شامل پارامترهای زمین‌شناسی (لیتولوژی و گسل)، پارامترهای مورفولوژیک (شیب، جهت شیب و ارتفاع)، پارامترهای هیدرومورفولوژیک (رودخانه) و پارامترهای انسانی (کاربری اراضی و فاصله از نقاط شهری و جمعیتی) در محدودۀ مطالعاتی بررسی شده و برمبنای استانداردهای موجود و نیز شرایط منطقۀ مطالعاتی، مناطق ممنوع مشخص شدند. در مرحلۀ بعد، نواحی و پهنه‌های باقی‌ماندۀ محدودۀ مطالعاتی با استفاده از مدل‌های منطق فازی و ANP به رده‌های مناسب و بسیار مناسب طبقه‌بندی شدند. نتایج نشان داد که 4/61 کیلومتر مربع معادل 5/37 درصد از محدودۀ مطالعاتی با توجه به استانداردها و شرایط موجود، منطقۀ ممنوع است که اغلب منطبق بر قسمت‌های شمالی و شمال شرقی کامیاران است. از کل مساحت مورد بررسی نیز 5/26 درصد در پهنۀ مناطق بسیار مناسب قرار دارد که بیشتر در قسمت جنوب غربی قرار دارد و بنابراین با توجه به مساحت کنونی شهر کامیاران، قسمت جنوب غربی پهنۀ شهری، فضای بهینۀ توسعه را برای چند سال آینده مبتنی بر حرکت در مسیر کم‌خطر در اختیار دارد. به‌عنوان نتیجۀ نهایی می‌توان گفت که پژوهش حاضر مبتنی بر اعمال مناطق ممنوع و نگرش سیستمی آن زمینه‌ای برای مدیریت فضایی کارای توسعه‌های سکونتگاهی و به‌ویژه شهری و پیراشهری است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تعیین جهات مناسب توسعه شهری بر اساس مناطق ممنوعه ژئومورفولوژیکی (مطالعه موردی: شهرستان فارسان)

توسعه شهری بدون در نظر گرفتن ویژگی­های ژئومورفولوژی منجر به مخاطرات محیطی و تهدید برای جوامع انسانی می‌شود. با توجه به اینکه شهرستان فارسان از نظر ژئومورفولوژیکی با محدودیت­های زیادی مواجه است، هدف از تحقیق حاضر این است تا با اعمال مناطق ممنوعه توسعه شهری، مناطق مستعد توسعه سکونتگاه­های شهرستان فارسان شناسایی شوند. تحقیق حاضر بر مبنای روش­های نرم­افزای، کتابخانه­ای و تحلیلی استوار است. در این ت...

متن کامل

ارزیابی ژئومورفولوژیکی تناسب زمین برای گسترش کالبدی شهر سنندج با اعمال مناطق ممنوعه

استقرار و پیدایش هر شهر بیش از هر چیز تابع شرایط و موقعیت جغرافیایی آن است؛ زیرا عوارض و پدیده‌های طبیعی در مکان‌گزینی، حوزۀ نفوذ، توسعۀ فیزیکی و فرم شهری اثر قاطعی می‌گذارند. تحقیق حاضر با هدف پتانسیل‌سنجی توسعۀ کالبدی شهر سنندج، ابتدا موانع و محدودیت‌های موجود را شناسایی کرده، سپس نواحی مناسب و نامناسب برای توسعۀ شهری را تفکیک می‌کند. به‌منظور انجام پژوهش حاضر از ابزارهایی مانند نقشه‌های توپو...

متن کامل

پیش‌بینی جهات توسعۀ شهری با استفاده از روش ترکیبی سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل احتمالاتی بیزین (مطالعۀ موردی: شهر اردبیل)

توسعة غیراصولی شهرها به­ویژه در کشورهای درحال‌توسعه، مدیریت رشد شهرها را به یکی از مهم‌ترین چالش‌های قرن 21 تبدیل کرده است. با وجود این، می‌توان با پیش‌بینی توسعة آتی شهر، برنامه‌ریزی بهینه‌ای برای شهر انجام داد. هدف از این پژوهش، پیش‌بینی جهات توسعة آتی شهر اردبیل با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای چندزمانة مربوط به سال‌های 1987 و 2013 است. در این پژوهش، با استفاده از تئوری بیزین و 14 معیار طبیعی...

متن کامل

انتخاب سیستم مناسب جمع‌آوری فاضلاب شهری با رویکرد تصمیم‌گیری چندشاخصه

اجرای شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب یکی از راههای موثر در مدیریت کمّی و کیفی منابع آب است. در این مقاله، گزینه مناسب شبکه فاضلاب شهری با استفاده از شاخص‌ها و معیارهای مختلف کمّی و کیفی انتخاب و تأثیر میزان ریسک‌پذیری و ریسک‌گریزی تصمیم‌گیران در انتخاب تصمیم نهایی بررسی شد. انتخاب سیستم مناسب جمع‌آوری فاضلاب شهری به‌عنوان یک مطالعه کاربردی با استفاده از چهار روش تصمیم‌گیری مجموع ساده وزین (SAW)، روش بر...

متن کامل

پهنه‏ بندی مناطق مستعد توسعه شهری با تأکید بر محدودیت‏ ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)

شهر کرمانشاه، به‏عنوان بزرگ‏ترین شهر غرب کشور، در پهنه‏های دشت پُرمخاطرة کرمانشاه واقع شده و در بازة زمانی 46ساله مساحت آن حدود 7 برابر شده و حدود 87 کیلومترمربع به تصرف شهر درآمده است. این توسعة فیزیکی بدون اجرای مطالعات ژئومورفولوژیکی و درنظرگرفتن محدودیت‏ها و مخاطرات ناشی از آن بوده است. ازاین‏رو، شناسایی مناطق مستعد توسعة فیزیکی با درنظرگرفتن محدودیت‏ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی امری لازم در ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 4

صفحات  419- 436

تاریخ انتشار 2017-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023